Araştırmalara göre hamilelikte alınan D vitamini sağlıklı doğum kilolarını desteklemede ve sperm DNA’sını korumada önemli bir role sahip olabilir.
D vitamini, vücudun temel besin maddelerini özümsemesine yardımcı olan bir bileşik grubuna verilen toplu isimdir. D vitami olmadan, vücut magnezyum, kalsiyum, demir, fosfat ve çinkoyu tam olarak kullanamaz.
D3 vitamini (kolekalsiferol) ve D2 vitamini (ergokalsiferol) insan sağlığı için özellikle önemlidir. D vitamini beslenmeye ek olarak, yeterli güneş ışığı alındığında deride kolesterolden sentezlenir. Bu vitamin doğurganlık dahil komple insan sağlığı için gereklidir.

Klinik Çalışma: Sıçanlarda D vitamini ve dişi doğurganlığı
D vitamininin memeli dişi hayvanların doğurganlığı için önemini ortaya koyan bir dizi hayvan deneyi yapılmıştır. Bir çalışmada, bu vitaminin eksikliğinin dişi sıçanlarda üreme kapasitesi, doğurganlık ve fetal ve neonatal gelişime etkileri incelenmiştir. Sıçanlara D vitamini açısından yetersiz ya da D vitamini açısından çok zengin bir beslenme uygulanmıştır.
Sonuçlar
Bu çalışmaya göre:
- Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, D vitamini açısından yetersiz beslenen sıçanlar genel doğurganlıkta %75 azalma sergilemiştir. Bir defada doğan yavru sayısı %30 azalmıştır. Yenidoğan büyümesinde bozulma görülmüştür.
Bu çalışmada yetersiz D vitamini alan sıçanlar yavrulamaya devam etse de, doğan yavruların kalitesi düşmüştür. Diğer çalışmalarda da benzer sonuçlar alınmış, sıçanlar normal olgun yumurta üretmekte zorlanmış ve rahim gelişimi zayıf kalmıştır1.
Klinik Çalışma: D vitamini sağlıklı doğum kilolarını destekler
D vitamini reseptörleri rahim, plasenta ve yumurtalıklarda bulunur. Bu vitaminin aktif formu olan Kalsitriol, östrojen sentezi için gereklidir ve embriyo implantasyonunda rol oynar. Bu bileşik aynı zamanda hamilelik boyunca rahim ve plasentanın korunmasına yardımcı olur. Sağlıklı bir hamileliği desteklemek için immün fonksiyonu geliştirir.
Gernand ve meslektaşları tarafından yapılan bir çalışmada, araştırmacılar annenin D vitamini seviyeleri ile plasenta ve yeni doğan kilosu ölçümleri arasındaki bağlantıyı bulmaya çalışmıştır2. Çalışmaya toplam 2.146 hamile kadın katılmıştır.
Sonuçlar
Bu çalışmaya göre:
- İlk üç aylık dönemde D vitamini seviyesi düşük olan kadınların doğum kilosu düşük bebek doğurma riski iki kat fazladır.
- Sağlıklı D vitamini seviyelerine sahip kadınlar doğum kilosu daha yüksek bebekler doğurmuştur.
Bu çalışma, D vitamininin sağlıklı fetüs gelişimini desteklemek için önemli olduğunu teyit etmektedir. Bu vitaminin düşük seviyelerde olması gelişen bebekte büyüme sorunlarına yol açarak, doğum kilosunu azaltabilir. Hipertansiyon, gebelik şekeri ve preeklampsi gibi hamilelik komplikasyonlarının da yetersiz D vitamini seviyeleri ile bağlantılı olduğu gösterilmiştir3.
D vitamini ve erkek üremesi
D vitamininin erkek üremesi için çok önemli olduğunu gösteren kanıtlar giderek artmaktadır. Erkek ve kadın üreme dokularında D vitamini metabolizasyonunda uzmanlaşan enzimler vardır4.
Corbett ve meslektaşları tarafından yapılan ilk çalışmalarda, insan sperminde D vitamini için reseptörler olduğu belirlenmiştir5. Bu reseptörler spermin orta parçası ve başında yoğunlaşmıştır. Bilim insanları, bu vitaminin kromozom yapısının stabilizasyonu ve DNA parçalanmasının düzenlenmesi için kritik rol oynayabileceğine inanmaktadır6.
D vitamini açısından en zengin gıdalar
Zenginleştirilmiş gevrekler, soya ürünleri, kabuklu deniz ürünleri, balık, yumurta, süt ürünleri ve mantar gibi gıdalar D vitamini açısından zengin kaynaklardır. Güneşli havalarda dışarıda zaman geçirmek de bu vitaminin vücuttaki konsantrasyonlarını artırabilir.
Özet
D vitamininin doğmamış bebeklerin büyümesi ve gelişmesinde önemli rol oynadığı gösterilmiştir. Bu vitaminin hamilelik boyunca anne sağlığı için de önemli olduğuna dair kanıtlar mevcuttur. Diğer araştırmalar, spermin oksidatif strese karşı sperm DNA’sının korunmasına yardımcı olmak için bu vitamini kullanabildiğini ortaya koymaktadır.
Erkek üremesini artırmak için D vitamini kullanma

D vitamini erkek ve kadın doğurganlığını artıran güçlü bir besin olmanın yanı sıra, doğurganlık için verilen takviyelerden sadece birisidir. Klinik araştırma çalışmalarının tutarlı sonuçlarına göre:
Bu nedenle, erkek üremesine yönelik tüm önemli karma gıda takviyelerini şeffaf bir değerlendirme tablosu ile yan yana karşılaştırdık.
Spermi güçlendiren erkek üremesi besinleri
Kaynakça
- “Yoshizawa T, et.al. (1997). Mice lacking the vitamin D receptor exhibit impaired bone formation, uterine hypoplasia and growth retardation after weaning. Nature Genetics, Volume 16, (pp. 391–6).” ↩
- “Gernand, A. et.al. (2013). Maternal Serum 25-Hydroxyvitamin D and Measures of Newborn and Placental Weight in a U.S. Multicenter Cohort Study. The Hournal of Clinical Endocrinology and Metabolism, Volume 98, Issue 1.” ↩
- “Bodnar L. et.al. (2007). Maternal vitamin D deficiency increases the risk of preeclampsia. Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, Volume, 92, Issue 9, (pp. 3517-22).” ↩
- “Lerchbaum, E. and Obermayer-Pietsch, B. (2012). Vitamin D and fertility: a systematic review. European Journal of Endocrinology, Volume 166, Issue 5, (pp. 765-78).” ↩
- “Corbett, S. et.al. (2006). Vitamin D receptor found in human sperm, Urology, Volume 68, Issue 6, (pp. 1345-9).” ↩
- “Aquila, S. et.al. (2008). “Human sperm anatomy: ultrastructural localization of 1alpha,25-dihydroxyvitamin D receptor and its possible role in the human male gamete. Journal of Anatomy, Volume 213, Issue 5, (pp. 555-84).” ↩
- “http://humupd.oxfordjournals.org/content/14/3/243.full” ↩
- “Imhof, Martin et al., “Improvement of sperm quality after micronutritient supplementation” ↩