Sperm sayısı, bir erkeğin menisi içinde mililitrede kaç milyon sperm olduğunu belirten sperm konsantrasyonu ölçüsüdür. Ancak, sperm sayısı ile hacmi çarpılarak bulunan toplam sperm sayısının farklı bir değer olduğu bilinmelidir (mililitre sayısı1 Günümüzde batı dünyasında ortalama sperm sayısı mililitrede 20 ile 40 milyon arasında olup, eskiden çok daha yüksekken her sene %1-2 oranında azalarak bu seviyelere inmiştir2
2010 WHO yönergelerine göre, mililitrede 15 milyonun üzerinde sperm normal kabul edilmektedir3. Bu güncelleme öncesinde 20 milyon normal kabul ediliyordu4
Düşük sperm sayısı
Semende sperm sayısının düşük olmasına oligozoospermi adı verilir. Sperm sayısı düşük olan semende çoğu zaman sperm morfolojisi ve motilitesinde de anormallikler görülmektedir (teknik olarak “oligoastenoteratozoospermi”). Başarılı bir vazektomi sonrasında semen örneği azoospermik hale gelir. Yani, erkeğin semeninde ölçülebilir bir sperm seviyesi kalmaz.
Sperm sayısını artırma
Erkeklerin sperm sayısını artırmak için yapabileceği bazı şeyler vardır. Bunlara örnek olarak, fast food, nikotin ve alkolden uzak durma, düzenli egzersiz, dinlendirici uyku ve stresin azaltılması sayılabilir. Buna ek olarak, bilimsel çalışmalar aşağıdaki gıda takviyelerinin alınması halinde sperm sayısında artış olabileceğini göstermiştir:
- Günde 2000 mg C vitamini 2 ay içinde sperm sayısını %129 oranında artırmaktadır5
- 5 mg folik asit + 66 mg çinko sperm sayısını %74 oranında artırmakta, fakat anormal spermlerde %4 artışa neden olmaktadır6
- Günde 4 mg likopen 90 gün içinde sperm sayısını 22 milyon/ml artırmaktadır7
- Günde 3 g L-Karnitin 90 gün içinde sperm sayısını %15 artırmaktadır8
- D Vitamini (D vitamini eksikliği bulunan erkeklerde sperm sayısı düşüktür9)
Sperm Sayısını Doğal Yoldan Artırmanın Yolları

Sperm üretimi dış etkenlere karşı özellikle hassastır. Bu etkenler arasında, travma (ısı, fiziksel kuvvet), “yapım aşamasındaki” hücreler için enerji ve besin tedariki ve oksidatif stres bulunmaktadır.
Erkeklerin doğurganlık potansiyelini artırmak için yapabileceği bazı şeyler vardır. Bunlara örnek olarak, fast food, nikotin ve alkolden uzak durma, düzenli egzersiz, dinlendirici uyku ve stresin azaltılması sayılabilir.
Buna ek olarak, bilimsel çalışmalar aşağıdaki gıda takviyelerinin alınması halinde sperm sayısında artış olabileceğini göstermiştir:
- Arginin ve Karnitin gibi amino asitler
- Glutatyon ve ko-enzim Q10 gibi antioksidanlar
- çinko ve selenyum gibi eser elementler
- A, B9 (folik asit), C, D ve E vitaminleri
- çam kabuğu özü (Pycnogenol) gibi özler
Bu amino asitler, vitaminler ve eser elementler doğal besinlerdir ve beklenen yan etkileri yoktur. Bunun aksine, bu mikro-besinler daha fazla miktarda alındığında bağışıklık sisteminin stabilizasyonu, kardiyovasküler dolaşıma, cilt ve saç sağlığına pozitif etki gibi önemli faydaları vardır.
Bu nedenle, doğurganlığı artırmak için en az altı ay boyunca mikro-besin açısından zengin bir diyet uygulamayı engelleyen hiçbir tıbbi gerekçe yoktur. Böyle bir beslenme düzeni ideal olarak hamileliğin gerçekleşmesine kadar sürdürülmelidir.
VİDEO: Sperm Analizini Nasıl Okuyacağınızı Öğrenin (video serisi, video 2)
Sperm sayısını artıran diğer besinler
Kaynakça
- “http://www.sharedjourney.com/define/semen.html” ↩
- “http://ispub.com/IJU/2/1/7519” ↩
- “http://humupd.oxfordjournals.org/content/16/3/231” ↩
- “Essig, Maria G.; Edited by Susan Van Houten and Tracy Landauer, Reviewed by Martin Gabica and Avery L. Seifert (2007-02-20). “Semen Analysis”. Healthwise. WebMD. Retrieved 2007-08-05″ ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17004914” ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11872201” ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12899230” ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8529529” ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23042450” ↩